INKLYUZIV TA`LIM MODELLARI
Keywords:
inklyuziv ta'lim, maxsus ehtiyojli bolalar, ta'lim tizimi, teng imkoniyatlar, individual yondashuv, bag‘rikenglik, Salamanca deklaratsiyasi, pedagoglar tayyorgarligi, jamiyat rivoji, global tajriba, moslashtirilgan ta'lim, ijtimoiy adolat, resurs xonalari, integratsiya, o‘quvchilarning ehtiyojlari.Abstract
: Mazkur maqolada inklyuziv ta'limning mazmuni, ahamiyati va asosiy
modellari tahlil qilingan. Inklyuziv ta'lim barcha o‘quvchilarning imkoniyatlari va
ehtiyojlarini inobatga olgan holda, teng imkoniyatli ta'lim tizimini yaratishni nazarda
tutadi. Maqolada inklyuziv ta'limning tarixiy rivojlanishi, global tajribalari, uning
ijtimoiy-psixologik foydalari va o‘qituvchilarni tayyorlashdagi dolzarb masalalar
yoritilgan. Shuningdek, inklyuziv ta'limni joriy etishda uchraydigan muammolar va
ularni hal qilish yo‘llari ko‘rib chiqilgan. Muallif ushbu modelning nafaqat ta'lim
tizimi, balki jamiyat rivoji uchun muhim ekanligini ta'kidlaydi va uning kelajak uchun
o‘rni haqida fikr yuritadi. Maqola ta'lim sohasi mutaxassislari, pedagoglar hamda
jamiyatda inklyuzivlikni rivojlantirishga qiziquvchi har bir kishi uchun mo‘ljallangan.
References
1. Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti (WHO). "Maxsus ehtiyojli bolalar uchun
ta’lim bo‘yicha xalqaro yondashuvlar".
2. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning ta’lim va tarbiya
tizimini takomillashtirishga qaratilgan qarorlari va farmonlari.
3. Salamanca deklaratsiyasi va harakatlar dasturi (1994). Inklyuziv ta’lim asoslari.
4. UNESCO. "Inklyuziv ta’limni rivojlantirish bo‘yicha xalqaro strategiyalar".
5. Vygotskiy, L.S. "Psixologik rivojlanish va maxsus ehtiyojli bolalar".
6. Xolmurodov, D. "O‘zbekistonda inklyuziv ta’lim: imkoniyatlar va istiqbollar".
7. Yevropa Ta’lim Fondi (ETF). "Inklyuziv ta’limning ijtimoiy-psixologik
ahamiyati".
8. Рахматуллаева, П. М., & Маҳкамова, М. А. (2022). ЁШЛАР ТАЪЛИМ
СИФАТИНИ ОШИРИШДА МОТИВАЦИЯНИНГ ЎРНИ ЁХУД УЛКАН
МАҚСАДЛАР САРИ ДАСТЛАБКИ ҚАДАМ. Central Asian Research
Journal for Interdisciplinary Studies (CARJIS), (Special Issue 1), 160-163.
9. Rahmatullayeva, M., Rashidova, G., & Karakulova, U. (2023). XXI ASRDA
PEDAGOGIK TEXNOLOGIYALAR VA PEDAGOGIK
MAHORAT. Журнал Педагогики и психологии в современном
образовании, 3(1).
10. Rahmatullayeva, M. (2021). XALQ PЕDAGOGIKASIDA TA'LIM VA
TARBIYA MASALARI. Журнал Педагогики и психологии в современном
образовании, 1(4).
11. Abdulla, S., & Abduvakilovna, K. U. (2022). AXBOROT SAVODXONLIGI
VA AXBOROT IZLASH XULQ-ATVORIDAGI PSIXOLOGIK
OMILLAR. International Journal of Contemporary Scientific and Technical
Research, 586-589.
12. Rahmatullayeva, M., Umida, K., & Gulnoza, R. (2023). BOSHQARUV
PSIXOLOGIYASI VA BU BORADAGI ILMIY YONDASHUVLAR. Журнал
Педагогики и психологии в современном образовании, 3(1).
13. Karakulova, U., Rashidova, G., & Raxmatullayeva, M. (2023). DEVIANT
XULQ-ATVOR RIVOJLANISHIDA OILAVIY MUNOSABATLARNINGTA’SIRI. Журнал Педагогики и психологии в современном
образовании, 3(1).
14.Rahmatullayeva, M., Karakulova, U., & Xaydarqulov, H. (2023). O
‘QITUVCHI VA TALABALAR O ‘RTASIDA SHAXSLARARO
MUNOSABATLARNING PEDAGOGIK-PSIXOLOGIK
XUSUSIYATLARI. Журнал Педагогики и психологии в современном
образовании, 3(1).
15.Rahmatullayeva, M., & Ahmedova, L. (2023). GO ‘DAKLIK DAVRI TO ‘G
‘RISIDA PEDAGOGIK ILMIY DUNYOQARASHNING
SHAKLLANISHI. Журнал Педагогики и психологии в современном
образовании, 3(1).
16. Rahmatullayeva, M. (2021). O ‘QUVCHI SHAXSINI
RIVOJLANTIRISHNING ASOSIY YO ‘NALISHLARI. Журнал Педагогики
и психологии в современном образовании, 1(4).
17. Rahmatullayeva, M., & Karimova, N. (2023). MAKTABGACHA TA’LIM
MUASSALARI BOSHQARUVINING DOLZARB MUAMMOLARI. Журнал
Педагогики и психологии в современном образовании, 3(2).
18. Rahmatullayeva, M., Karakulova, U., & Anvarova, S. (2023). OLIY O ‘QUV
YURTLARIDA BO ‘LAJAK O ‘QITUVCHILARNI KASBIY
MOSLASHTIRISHNING PEDAGOGIK-PSIXOLOGIK
JIHATLARI. Журнал Педагогики и психологии в современном
образовании, 3(2).
19. Rahmatullayeva, M., & Toshbekov, H. (2023). MAKTABGACHA
YOSHDAGI BOLALARDA AGRESSIV XULQ-ATVOR VA UNI
KORREKSIYALASH YO ‘LLARI. Журнал Педагогики и психологии в
современном образовании, 3(2).
20.Rahmatullayeva, M., & Toshbekov, H. (2023). PSIXOLOGNI PSIXOMETRIK
JIHATIDAN TAYYORLASH TALABLARI. Журнал Педагогики и
психологии в современном образовании, 3(2).
21. Rahmatullayeva, M., & Norqulova, I. (2023). BO ‘LAJAK
PEDAGOGLARNING KASBIY MOSLASHTIRISH OMILLARI VA
SHART-SHAROITLARI. Журнал Педагогики и психологии в современном
образовании, 3(3), 83-88.
22. Rashidova G. G. INTERPRETATION AND INTERDEPENDENCE OF THE
CONCEPTS OF «COMPETENT» AND «COMPETENCE» //Theoretical &
Applied Science. – 2021. – №. 8. – С. 83-89.
23. Rashidova, Gulnoza. "“COMPENTLIK” AND “COMPACTNESS” OF
TINCALARING OF TALHS AND JEWELRY." Mental Enlightenment
Scientific-Methodological Journal 2021.4 (2021): 99-112.
24. Rashidova G. G. Socio Cultural Approach as a Modern Direction of Teacher
Training //International Journal of Multicultural and Multireligious
Understanding. – 2021. – Т. 8. – №. 8. – С. 169-172
