Keywords
How to Cite
Abstract
Allergik va surunkali kasalliklar yer yuzidagi eng keng tarqalgan yuqumli bo‘lmagan kasalliklar orasida yuqori o‘rinni egallaydi. Bu dunyo aholisining taxminan 35-40 foizida uchraydi. Keyingi 10 yil ichida dunyoda allergik kasalliklar bilan kasallanish ikki barobarga oshgani alohida tashvish uyg‘otadi. Bunga ekologik muammolar, noto‘g'ri ovqatlanish, ortiqcha dori-darmonlar va jismoniy mashqlar etishmasligi kabi omillar sabab bo‘ladi. Aytish joizki, bugungi kunda PM dispers zarralari va havoning ifloslanganlik darajasi allergik va nafas yo‘llarining surunkali kasalliklarining kelib chiqishiga asosiy sababchilardan bo‘lib qolmoqda[1] . Rossiyaning turli mintaqalarida, allergik kasalliklarning tarqalishi 15 dan 35% gacha. Dunyo aholisining taxminan 40% kamida bitta proteinga sezgir, dunyo aholisining 10 dan 30% gacha allergik rinit va 10% gacha dorilar allergiyasidan aziyat chekmoqda[2]. Allergiya eng keng tarqalgan surunkali kasallik hisoblanadi. Ushbu kasallikning ba’zi shakllari dunyo aholisining 10 dan 40 foizigacha ta’sir qiladi va 2025-yilga kelib bu kasallikka chalinganlar soni 50 foizgacha oshishi mumkinReferences
Bayalieva A.J. i dr. Klinicheskie rekomendasi po reanimasi va intensivnoy terapi anafilakticheskogo shoka, Rossiya. 2015, 23 c.
Volosoves A.P., Krivopustov C.P., Mozorskaya E.V., Krivopustova M.V. Belok profilin kak klinichecki znachimыy allergen v razvitii sindroma pqlsevoy i pio‘evoy allergii Zdorove rebenka. 2019.-T.- 14. №.7.-C.434-443
Drannik G.N. Klinicheskaya immunologiya i allergologiya M., OOO «Meditsinskoe informasionnoe agenstvo», 2013, c.392
Nazarov O.A., Nazarov J.A., Nizomov Q.F., O‘quv qo‘llanma //Klinik allergologiya / Toshkent 2015 198 b.
Rukovodstvo dlya prakticheskix vrachey Klinicheskaya allergologiya pod red. akad. RAMN, prof. R.M. Xaitova. Izd-vo «Medpress-inform»
Sanitariya, gigiyena va kasbiy kasalliklar tadqiqoti instituti katta ilmiy xodimi Aqida Nosirovaning kun.uz ga bergan intervyusidan;
Kurbacheva O.M., Kozulina I.E. Va yana allergiya haqida: epidemiologiya va patogenez asoslari, diagnostika, terapiya. Rus rinologiyasi 2014;22(4):46-50.
Allergologiya va immunologiya. Ed. Namazova-Baranova L.S., Baranova A.A., Xaitova R.M. 5-nashr, rev. va qo‘shimcha M.: pediatr; 2020. 512 b.
Gerhold K, Blümchen K, Bock A, Seib C, Stock P, Kallinich T, Löhning M, Wahn U, Hamelmann E. Endotoksinlar sichqoncha IgE ishlab chiqarishni, T (H) 2 immun javoblarini va havo yo‘li eozinofiliyasining rivojlanishini oldini oladi, ammo havo yo‘llarining giperreaktivligi emas. . Allergiya va klinik immunologiya jurnali 2002 yil iyul; 110 (1): 110-6.
Maksimova O.V., Gervazieva V.B., Zverev V.V. Ichak mikrobiotasi va allergik kasalliklar. Mikrobiologiya, epidemiologiya va immunobiologiya jurnali 2014;3:49-60.
Xaitov R.M. Immunologiya. Darslik. 3-nashr, qayta ko‘rib chiqilgan. va qo‘shimcha M.: GEOTAR-Media; 2016. 496 b.
Justiz Vaillant AA, Vashisht R, Zito PM. Darhol yuqori sezuvchanlik reaktsiyalari. 2022. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls nashriyoti. Oxirgi yangilanish 2022-yil 25-avgust. Mavjud: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/ NBK513315/ Kirish 2023-yil 09-yanvar.
Pekar J, Ret D, Untersmayr E. Allergenlarning barqarorligi. Molekulyar immunologiya 2018 avgust;100:14-20.
Rimmer J, Santos C, Yli-Panula E, Noronha V, Viander M. Intranazal allergen taqdirini klinik va laboratoriya tadqiqotlari. PLoS One 2015 yil
may;10(5):e0127477.
Breiteneder H, Mills EN. Oziq-ovqat allergenlarining molekulyar xususiyatlari. Allergiya va klinik immunologiya jurnali 2005 yil yanvar;115(1):14-23.
Odilova, O. A. (2021). Cho‘llanish zharayoni o‘rganish bo‘yicha tadqiqot usullari.Journal of Natural Sciences, 1(4).
Odilova, O. A. (2021). Tog'li va tog' oldi hududlarida cho‘llanish jarayonini baholash mezonlari (Gubdintau misolida) Iqtisodiyot va jamiyat, (4-1), 550-556.
Odilova, O. (2021). Gʻoʻbdin togʻida choʻllanish zharayoniga taʼsir etuvchi koʻrsatkichlar.Journal of Natural Sciences, 1(2).
Odilova O.A., (2021). O‘rta Zarafshon vodiysi tog' sharoitida daraxt va butalarni muhofaza qilish va ko‘paytirish muammolari.//Tabiat va fan.AQSh. 19-jild, 13-17 b.
Alibekov L.A.Inson va tabiat.Fan va texnologiyalari nashriyoti.2016yil56-62 b.
Rahmatullaev, A. va Baratov, X. (2020). Gʻoʻbdin togʻi landshaftlarida choʻlllanish zharayonini tazhriba tumani yerdamida oʻrganish.Arxive of Scientific Publications JSPI.
To`xtaev A. “Ekologiya” T., “O`kituvchi”, 1998 y.
Tursunov X. “Ekologiya asoslari va tabiatni muxofaza kilish”. T., “O‘kituvchi”, 1997 y
Valiev X.I. “Ekologiya” fanidan maruzalar to‘plami. T., 2000 yil.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.