Abstract
Ushbu maqolada gipertermiya [giper… va yun. therme – issiq],
organizmning qizishi, issiq elitishi – odam va hayvon organizmida ortiqcha
issiqlik to’planishi, haroratning juda yuqori bo’lishi. Tashqi omillar (masalan,
haroratni nihoyatda yuqori bo’lgan i. ch. korxonalari, tashqi muhit sharoitlari)
yoki bosh miya kasalliklari (miya shikastlari, miyaga qon qo’yilishi, o’sma paydo
bo’lishi), issiqlikni nazorat qilish markazining izdan chiqishi (q.
Termoregulyasiya) sabab bo’ladi. Agar tana harorati 41-42° ga yetsa, issiq elitishi
kuzatiladi, bunda moddalar almashinuvi, qon aylanishi, miyaning kislorod bilan
ta’minlanishi va boshqa(lar) faoliyatlar izdan chiqadi. Mushaklarning zo’riqishi,
mastlik, narkoz (asorati) holatlarida ham gipertermiya ro’y berishi
mumkin.Gipertermiyani o’z vaqtida oldini olish va o’z vaqtida tez yordam
choralarini ko’rish, davo muolajalarini o’tkazish bayon etilgan.
References
1.Samarqand Davlat Tibbiyot Instituti www.moodle.sammi.uz sayti.
2.A.K.Jamolov,B.N.Toshmamatov,N.J.Ro’ziyeva.M.A.Rasulova“Tez tibbiy yordam va favqulodda holatlar tibbiyoti” Toshkent-2024y ”Nurli qalblar”
3. O’.O. Oripov, Sh.N. Karimov “Umumiy xirurgiya” Toshkent-2008 “Yangi asr avlodi”
4. A.M. Ubaydullayev “Nafas organlari kasalliklari” Toshkent-2000
5. Po‘latova Sh.A., Saidova X.X. “Kattalarda hamshiralik parvarishi” II qism, Toshkent “Cho‘lpon” nashriyoti, 2014 yil.