Xomiladorlikning erta muddatlarida qayt qilish muammolari va ularni yechish yo‘llari
PDF
DOI

Keywords

homiladorlik, birinchi trimestr, ko‘ngil aynishi, qusish, xavf omillari, davolash uslublari, zanjabil, romashka, akupunktura, akupressura, vit B6, metoklopramid, aromaterapiya

How to Cite

Yuldasheva , D., & Xikmatullayeva , L. (2024). Xomiladorlikning erta muddatlarida qayt qilish muammolari va ularni yechish yo‘llari . Journal of Science-Innovative Research in Uzbekistan, 2(6), 191–198. Retrieved from https://universalpublishings.com/index.php/jsiru/article/view/6217

Abstract

Xomiladorlikning erta muddatida kuzatiladigan ko‘ngil aynishi va qayt qilish homilador ayolning hayot sifatiga ta’sir qilibgina qolmay balki xomilaga ham salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Homiladorlikning birinchi yarmida ko‘ngil aynishi va qusish 60- 80% ayollarda kuzatilib, oxirgi hayzdan 4-7 haftalar oralig’ida kuzatila boshlaydi.
Homiladorlikning 8-12 haftalar orasi esa ushbu simptomlarning eng yuqori uchrash chastotasi hisoblanadi. [12] 15-30% homiladorlar ayollarda bu simptomlar 20- gestatsion haftadan keyin ham hatto homiladorlik oxirigicha ham davom etadi.hh HKQ “ertalabki qayt qilish” deb ham ataladi, ammo 1,8% homiladorlarda ko‘ngil aynishi ertalab kuzatilib, 80% homiladorlar esa kun davomida ko‘ngil aynishi kuzatilishi aniqlangan.[17]Agar ayol davo olmasa, bu bevosita ayolning ovqatlanish odatlariga, uyqu tartibiga, kundalik faoliyatining samaradorligiga, hayot sifatiga va yaqinlari bilan munosabatlariga ta’sir ko‘rsatadi. Hyperemesis gravidarum homiladorlikda kuchli va to‘xtamas qusish bo‘lib, degidratatsiya, elektrik disbalans, jigar shikastlanishi, xomilada mumkin bo‘lgan asoratlar va o‘ta og’ir holatlarda onaning o‘limiga olib keladi. Bunday holat 1,1% ayollarda uchrab, kasalxonaga gospitalizatsiyani talab qiladi.[7] Einarson et al. o‘tkazgan meta analiz tadqiqod natijasiga ko‘ra HKQ 40% ayollarda yengil, 46% o‘rtacha og’irlikda, 14%i esa og’ir darajada o‘tadi. HG esa 1,1% ayollarda uchraydi. [18]

PDF
DOI

References

Abedzadeh Kalahroudi M. Complementary and alternative medicine in midwifery. Nurs Midwifery Stud. 2014;3:e19449. 2. Adlan, A. S., Chooi, K. Y., & Mat Adenan, N. A. (2017). Acupressure as adjuvant treatment for the inpatient management of nausea and vomiting in early pregnancy: A double-blind randomized controlled trial. Journal of Obstetrics and Gynaecology Research, 43(4), 662–668. https://doi.org/10.1111/jog.13269

American College of Obstetrics and Gynecology. ACOG (American College of Obstetrics and Gynecology) Practice Bulletin: nausea and vomiting of pregnancy. Obstet Gynecol. 2004;103(4):803–814 4. Badell ML, Ramin SM, Smith JA. Treatment options for nausea and vomiting during pregnancy. Pharmacotherapy. 2006;26(9):1273–1287.

Conover EA. Over-the-counter products: nonprescription medications, nutraceuticals, and herbal agents. Clin Obstet Gynecol 2002;45(1):89–98. DOI: 10.1097/00003081-200203000-00010.

Derbent AU, Yanik FF, Simavli S, et al. First trimester maternal serum PAPP-A and free β-HCG levels in hyperemesis gravidarum. Prenat Diagn 2011;31(5):450–453. DOI: 10.1002/pd.2715. 7. Ebrahimi N, Maltepe C, Einarson A: Optimal management of nausea and vomiting of pregnancy. Int J Women’s Health 2010, 2:241–248.

Einarson A, Maltepe C, Boskovic R, Koren G. Treatment of nausea and vomiting in pregnancy: an updated algorithm. Can Fam Physician. 2007;53(12):2109–2111.

Fejzo, M., Rocha, N., Cimino, I. et al. GDF15 linked to maternal risk of nauea and vomiting during pregnancy. Nature 625, 760–767 (2024).

https://doi.org/10.1038/s41586-023-06921-9

Gaur R, Mudgal SK, Kalyani V, et al. Ginger vs Vitamin B6 for Treating Nausea and Vomiting during Pregnancy: A Systematic Review and Meta- analysis. J South Asian Feder Obst Gynae 2022;14(2):210–217. 11. Hada A, Minatani M, Wakamatsu M, Koren G, Kitamura T. The Pregnancy-Unique Quantification of Emesis and Nausea (PUQE-24): Configural, Measurement, and Structural Invariance between Nulliparas and Multiparas and across Two Measurement Time Points. Healthcare (Basel). 2021 Nov

;9(11):1553. doi: 10.3390/healthcare9111553. PMID: 34828598; PMCID: PMC8618060.

Hu Y, Amoah AN, Zhang H, et al. Effect of ginger in the treatment of nausea and vomiting compared with vitamin B6 and placebo during pregnancy: a meta-analysis. J Matern Fetal Neonatal Med 2022;35(1):187–196. DOI: 10.1080/14767058.2020.1712714.

Hu, M.‐L. , Rayner, C. K. , Wu, K.‐L. , Chuah, S.‐K. , Tai, W.‐C. , Chou, Y.‐P. , … Hu, T.‐H. (2011). Effect of ginger on gastric motility and symptoms of functional dyspepsia. World Journal of Gastroenterology, 17(1), 105–110. [PMC free article] [PubMed] [Googe Scholar] 14. Hu Y, Amoah AN, Zhang H, Fu R, Qiu Y, Cao Y, Sun Y, Chen H, Liu Y, Lyu Q. Effect of ginger in the treatment of nausea and vomiting compared with vitamin B6 and placebo during pregnancy: a meta-analysis. J Matern Fetal Neonatal Med. 2022 Jan;35(1):187-196. doi: 10.1080/14767058.2020.1712714. Epub 2020 Jan 14. PMID: 31937153 15. Jamigorn, M., & Phupong, V. (2007). Acupressure and vitamin B6 to relieve nausea and vomiting in pregnancy : a randomized study. Arch Gynecol Obstet, 276, 245–249. https://doi.org/10.1007/s00404-007-0336-2

Jednak MA, Shadigian EM, Kim MS, et al. Protein meals reduce nausea and gastric slow wave dysrhythmic activity in first trimester pregnancy. 25Lacroix

R, Eason E, Melzack R. Nausea and vomiting during pregnancy: a prospective study of its frequency, intensity, and patterns of change. Am J Obstet Gynecol. (2000) 182:931–7. doi: 10.1016/S0002-9378(00)70349-8 17. Lacroix R, Eason E, Melzack R. Nausea and vomiting during pregnancy: a prospective study of its frequency, intensity, and patterns of change.

Am J Obstet Gynecol. (2000) 182:931–7. doi: 10.1016/S0002-9378(00)70349-8 18. Liu C, Zhao G, Qiao D, Wang L, He Y, Zhao M, Fan Y, Jiang E.

Emerging Progress in Nausea and Vomiting of Pregnancy and Hyperemesis Gravidarum: Challenges and Opportunities. Front Med (Lausanne). 2022 Jan 10;8:809270. doi: 10.3389/fmed.2021.809270. PMID: 35083256; PMCID: PMC8785858.

Matthews A, Haas DM, O‘Mathúna DP, et al. Interventions for nausea and vomiting in early pregnancy. Cochrane Database Syst Rev 2015;2015(9):CD007575. DOI: 10.1002/14651858.CD007575.pub2.

Mohammadbeigi, R., Shahgeibi, S., Soufizadeh, N., Rezaiie, M., & Farhadifar, F. (2011). Comparing the effects of ginger and metoclopramide on the treatment of pregnancy nausea. Pakistan Journal of Biological Sciences, 14(16), 817–820. ttps://doi.org/10.3923/pjbs.2011.817.820 21. Modares M, Besharat S, Mahmoudi M. Effect of ginger and chamomile capsules on nausea and vomiting in pregnancy. J Gorgan Univ Med Sci. 2012;14:46– 51.

Neri, I., Allais, G., Schiapparelli, P., Blasi, I., Benedetto, C., & Facchinetti, F. (2005). Acupuncture versus pharmacological approach to reduce Hyperemesis gravidarum discomfort. Minerva Ginecologica, 57(4), 471–475. 23. Pongrojpaw, D., Somprasit, C., & Chanthasenanont, A. (2007). A randomized comparison of ginger and dimenhydrinate in the treatment of nausea and vomiting in pregnancy. Journal of the Medical Association of Thailand, 90(9), 1703–1709. https://doi.org/10.1016/j.ajog.2006.10.299 24. Safajou F, Soltani N, Taghizadeh M, Amouzeshi Z, Sandrous M. The Effect of Combined Inhalation Aromatherapy with Lemon and Peppermint on Nausea and Vomiting of Pregnancy: A Double-Blind, Randomized Clinical Trial.

Iran J Nurs Midwifery Res. 2020 Sep 1;25(5):401-406. doi: 10.4103/ijnmr.IJNMR_11_19. PMID: 33344211; PMCID: PMC7737842.

Sun L, Xi Y, Wen X, Zou W. Use of metoclopramide in the first trimester and risk of major congenital malformations: A systematic review and meta- analysis. PLoS One. 2021 Sep 20;16(9):e0257584. doi: 10.1371/journal.pone.0257584. PMID: 34543335; PMCID: PMC8452057.

Verberg MF, Gillott DJ, Al-Fardan N, et al. Hyperemesis gravidarum, a literature review. Hum Reprod Update 2005;11:527–39.

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.