To‘rtoyoqlilar yoki quruqlikda yashovchi umurtqalilar (Tetrapodalilar) katta sinfining biosferadagi morfologik va ekologik o‘rni

Abstract

Ushbu maqolada xordalilar tipi umurtqalilar kenja tipining to‘rtoyoqlilar katta sinfi haqida bayon qilinadi. Ular, asosan, to‘rt oyoqlab yurishi bilan harakterlidir. Quruqlikda o‘pkasi bilan nafas oladi. Sezgi organlari yaxshi taraqqiy etgan. To‘rtoyoqlilarga kelib, nerv sistemasida yarimsharlar, miyachada burmalar va yarimsharlarda bo‘rtmalar paydo bo‘lgan. Sezgi organlarida o‘rta, tashqi quloqlar va quloq suprasi hosil bo‘ladi. Ularda jinsiy demorfizm va nasliga g‘amxorlik qilish rivojlangan. Tayanch- harakat sistemasida qovurg‘a, to‘sh, o‘mrov rivojlanib, ko‘krak qafasini hosil qiladi(baqadan tashqari). Shunday qilib to‘rtoyoqli umurtqali hayvonlarning morfologik va ekologik xilma-xilligi ularning butun biosferani egallab olganligi natijasida yuzaga keladi.