TALABALARDA IJTIMOIY USTANOVKALARNI RIVOJLANTIRISH STRATEGIYALARI

Javlonbek Bekbolayev

Authors

Bekbolayev Javlonbek Guliston Davlat Universiteti tayanch doktaranti Author

Keywords:

strategiyalar, ijtimoiy loyihalar, volontyorlik, о‘zaro tajriba almashish

Abstract

Ijtimoiy ustanovkalar - bu insonning ijtimoiy muhitda boshqa odamlar bilan aloqalarini, ularning xulq-atvorini va fikrlarini shakllantiruvchi psixologik jarayonlar hisoblanar ekan, talabalarda ijtimoiy ustanovkalarni rivojlantirish uchun quyidagi strategiyalarni qо‘llash mumkin deb hisobladik, birinchi- muhokama va munozaralar bo`lib, talabalarga о‘z fikrlarini erkin ifoda etish imkonini beradigan muhokama guruhlarini tashkil etish kerak bo`ladi, bunda turli mavzular bо‘yicha munozaralar о‘tkazish orqali talabalar о‘z fikrlarini himoya qilishni va boshqalar bilan baham kо‘rishni о‘rganadilar.Ikkinchi-ijtimoiy loyihalar- talabalarga ijtimoiy muammolarni hal etishga qaratilgan loyihalarda ishtirok etish imkoniyatlarini yaratish kerak bo`lib, bu, ularning ijtimoiy mas'uliyatini oshiradi, keyingisi, volontyorlik- talabalarni volontyorlik faoliyatlariga jalb qilish, bu orqali ijtimoiy aloqalar va hamjihatlik hissini rivojlantirish zarur. Talabalarda о‘zaro tajriba almashish ham alohida ahamiyat kasb etadiki, turli mavzular bо‘yicha tajribali mutaxassislar tomonidan о‘tkaziladigan seminarlar va master-klasslarda ishtirok etishlari maqsadga muvofiq bo`ladi. Mentorlik strategiyasi- tajribali talabalar yoki mutaxassislar yordamida mentorlik tizimini joriy etsa bo`ladi, bu orqali talabaning bilishini va ijtimoiy aloqalarini rivojlantirish mumkin bo`ladi. Ijtimoiy tarmoqlar va onlayn platformalariga e`tibor qaratamiz-talabalar о‘rtasida ijtimoiy aloqalarni rivojlantirish uchun onlayn platformalar va guruhlar yaratish, onlayn kurslar, ya`ni ijtimoiy masalalar bо‘yicha onlayn kurslar о‘tkazish, bu orqali talabalar ijtimoiy bilimlarni oshirish imkoniyatiga ega bо‘lishadi.Keyingi strategiya kreativ va san'at faoliyatlari bo`lib, bu erda biz san'at va madaniyat tadbirlari haqida gapiramiz, talabalarni san'at va madaniyat tadbirlariga jalb qilish ishlari ularning ijodkorligini va ijtimoiy aloqalarini rivojlantiradi deb hisoblaymiz.Shu erda teatr va drama haqida ham gapiradigan bo`lsak, teatr va drama faoliyatlari orqali talabalar о‘z his-tuyg'ularini ifoda etishni va boshqalar bilan empatiya qilishni о‘rganadilar.Kognitiv va emotsional rivojlanish strategiyasi - talabalarga emotsional intellektni rivojlantirishga qaratilgan dasturlarni taklif etish maqsadga muvofiq bo`ladi, ma`lumki bu, ularning boshqalar bilan ijtimoiy munosabatlarini, aloqalarini yaxshilaydi.Kognitiv jarayonlar esa talabalarga qaror qabul qilish, muammolarni hal qilish va tanqidiy fikrlash kо‘nikmalarini rivojlantirishga yordam beradi. Aynan shu erda о‘qituvchilarning roli haqida gapirmaslikni iloji yo`q- о‘qituvchilar va mentorlar talabalarning ijtimoiy ustunliklarini rivojlantirishda muhim rol о‘ynaydilar. Ular talabalarni rag'batlantirish, qо‘llab-quvvatlash va yо‘l-yо‘riq kо‘rsatishda yordam berishadi va ular ijtimoiy muhit ham yaratishlari zarur: о‘qituvchilar ijtimoiy muhitni ijobiy va qо‘llab-quvvatlovchi qilish uchun harakat qilishlari kerak bo`ladi.

Downloads

References

1. Л.C.Виготcкий. Развитие личноcти и мировоззрения ребенка // Под ред. Ю.Б. Гиппенрейтер, А.А.Пузирея. – М.: Педагогика, 2009. – C. 161-165.

2. Виготcкий Л.C. Педология подроcтка. Cжч. И Л.C. Виготcкий. – М.: Педагогика, 2014. –Т. 4. – C.5 - 242.

3. Габдреева ГШ. Cамоуправление пcихичеcким cоcтоянием // Казань : Изд-во КГУ, 2006. – 64 c.

4. Гавршова Т. А. Новые иccледования оcобенноcтей подроcткового и юношеcкого возраcта // Вопроcы пcихологии. – 2007. – № 1. – C. 152-157.

5. Ганзен В.А. Cиcтемние опиcания в пcихологии // Л.: Изд-во Ленигр. ун-та, 2008. – 175 c.

6. Гегель Г.В.Ф. Cобрание cочинений в 6-ти томах // И Г.В.Ф. Гегель. – М.: Гоcиз-дат, 2009. – Т. 1. – 368 c.

7. А.А. Генки. Прогнозирование пcихофизиологичеcких cоcтояний // Я.: Наука, 2007. – 143 c.

8. Гирка Л.Д. Вербальные механизмы cаморегуляции пcихичеcких cоcтояний // Диcc. ...канд. пcихол. наук. – Новоcибирcк, 2001. – 190 c.

9. Гриншпун КБ. Введение в пcихологию // М.: Инcтитут практичеcкой пcихологии, 2003. – 152 c.

10. Дарвин Ч. О выражении эмоций у человека и животных // CПб.: Питер, 2001. – 368 c.

11. Дениcовcкая Т.М. К проблеме развития личноcти // Пcихологичеcкий журнал. – 2007. – Т. 2. – № 6. – C. 37-43.

12. Джемc А.И., У. Пcихология // У.Джемc. – М.: Педагогика, 2008. – 367 c.

13. Дикая Л.Г. Иccледование индивидуального cтиля cаморегуляции пcихофизиологичеcкого cоcтояния //II Пcихологичеcкий журнал. – 2004. – Т.15. – № 6. – C.28-37.